Jak informuje Wikipedia – dźwignia operacyjna – jest miarą wpływu zmian wartości przychodów netto ze sprzedaży na zysk operacyjny przedsiębiorstwa. Zysk operacyjny przedsiębiorstwa jest różnicą pomiędzy przychodami netto ze sprzedaży a kosztami operacyjnymi, obejmującymi zarówno koszty stałe, jak i koszty zmienne.
Czym jest dźwignia operacyjna? Definicja pojęcia
Dźwignia operacyjna, a jej próg rentowności
Próg rentowności jest poziomem sprzedaży, który musi zostać osiągnięty, aby dana firma była w stanie utrzymać się na rynku. Aby to osiągnąć, przedsiębiorca musi obliczyć swoje koszty i ustalić, ile produktów lub usług musi sprzedać, aby uzyskać zysk. Dla większości firm próg rentowności jest bardzo ważnym wskaźnikiem ekonomicznym. Dźwignia operacyjna może być bardzo pomocna w określaniu, ile produktów lub usług należy sprzedać, aby osiągnąć poziom rentowności. Wskaźnik ten może pomóc także w identyfikacji problematycznych obszarów działalności i znalezieniu sposobu na ich poprawienie. Dźwignia operacyjna jest bardzo przydatna dla każdego przedsiębiorcy, ponieważ pomaga ona zwiększyć rentowność i utrzymać się na rynku.
Stopnie dźwigni operacyjnej
Wiele osób nie wie, czym jest stopień dźwigni operacyjnej. Jest to wskaźnik, który pokazuje, jak bardzo dochody firmy są uzależnione od kredytów. Im wyższy stopień dźwigni operacyjnej, tym większe ryzyko dla firmy. Stopień dźwigni operacyjnej można obliczyć, dzieląc przychody netto firmy przez koszty operacyjne. Jeśli stopień dźwigni operacyjnej jest większy niż 1, to oznacza, że dochody firmy są większe niż koszty operacyjne. Jeśli stopień dźwigni operacyjnej jest mniejszy niż 1, to oznacza, że dochody firmy są mniejsze niż koszty operacyjne.
Stopień dług/dochód (D/E) jest innym ważnym wskaźnikiem finansowym, który pokazuje, ile firma musi zarabiać, aby spłacić swoje zobowiązania wobec wierzycieli. Aby obliczyć stopień D/E, należy podzielić całkowity dług firmy przez jej całkowite przychody. Jeśli stopień D/E jest większy niż 1, to oznacza, że firma musi zarabiać więcej niż obecnie, aby spłacić swoje zobowiązania. Jeśli stopień D/E jest mniejszy niż 1, to oznacza, że firma ma więcej pieniędzy niż potrzebuje do spłaty swoich zobowiązań.
Czym jest efekt dźwigni operacyjnej?
Efekt dźwigni operacyjnej (OLV) to wzrost wyniku finansowego netto przedsiębiorstwa wskutek zwiększenia obrotów. Jest to możliwe dzięki temu, że koszty stałe są niższe w stosunku do kosztów zmiennych. Wzrost obrotów powoduje, że koszty zmienne rosną proporcjonalnie mniej niż przychody ze sprzedaży. Wynik netto jest równy różnicy pomiędzy przychodami a kosztami. Zatem im większy jest udział kosztów stałych w całkowitych kosztach, tym większy jest efekt dźwigni operacyjnej. Dla przykładu, jeśli firma ma 100 tys. złotych przychodów ze sprzedaży i 80 tys. złotych kosztów stałych, to po zwiększeniu obrotów o 10% będzie miała 110 tys. złotych przychodów ze sprzedaży i 88 tys. złotych kosztów stałych. Wynik netto wynosi 22 tysiące złotych i jest o 8% lepszy niż poprzednio.
Efekt dźwigni operacyjnej można uzyskać na kilka sposobów: poprzez redukcję kosztów stałych, poprzez zwiększenie marż oraz poprzez optymalizację struktury finansowania (np. refinansowanie długu). Redukcja kosztów stałych to najbardziej oczywisty sposób na zwiększenie efektu dźwigni operacyjnej. Można to zrobić np. poprzez redukcję zatrudnienia, czy też renegocjację umów z dostawcami. Zwiększenie marży oznacza, że firma sprzedaje swoje produkty lub usługi po wyższej cenie, a tym samym generuje większe przychody ze sprzedaży.
Można to osiągnąć poprzez podniesienie cen produktów lub usług, ale także poprzez lepszą promocję i marketing, dzięki czemu więcej osób będzie chciało kupić nasze produkty. Optymalizacja struktury finansowania to kolejny sposób na zwiększenie OLV. Polega ona na tym, że firma refinansuje swoje dotychczasowe zobowiązania wobec banku (np. kredyt) na bardziej korzystnych warunkach. Dzięki temu ma więcej pieniędzy do dyspozycji i może je przeznaczyć na inne cele np. na inwestycje, co przyczyni się do dalszego wzrostu obrotów i do poprawy wyniku finansowego firmy. Podsumowując, efekt dźwigni operacyjnej to bardzo ważny wskaźnik dla każdej firmy, ponieważ pozwala on ocenić jej rentowność i płynność finansową. Aby osiągnąć jak największy efekt dźwigni operacyjnej, należy zatem skupić się na redukcji kosztów stałych oraz na zwiększeniu marży.
