Zerowy VAT na żywność ma wesprzeć Polaków w czasach rozpędzonej, galopującej wręcz inflacji, która w ostatnim czasie zbliża się już do 9 procent rok do roku. Rząd obok pewnych ulg podatkowych, a także obniżek podatków i akcyzy na paliwa zerowy VAT na żywność ujął w tzw. tarczy antyinflacyjnej, która częściowo już weszła w życie. Od kiedy zerowy VAT na żywność będzie obowiązywał? Jak bardzo mogą spaść ceny w sklepach dzięki obniżce podatku VAT na jedzenie?
Czym jest inflacja?
Abyśmy mogli poruszyć kwestie związane z działaniami osłonowymi, które wdrożył rząd w ostatnim czasie, warto w kilku słowach zwrócić uwagę na to, czym w swej istocie jest inflacja oraz co w ostatnim czasie stoi za znacznymi jej wzrostami.
A więc inflacja to nic innego, jak wzrost ogólnego poziomu ceny w gospodarce danego kraju. Za umiarkowany, a więc oczekiwany wzrost cen (inflację) uważa się tempo roczne na poziomie 1,5 a 3,5 procent. Warto zauważyć, że ostatni odczyt Głównego Urzędu Statystycznego wskazał na roczny wzrost ogólnych cen na poziomie 8,6 procent, a szacunki analityków mówią, że szczyt inflacji, czyli jej maksymalny poziom, oczekiwany jest w wysokości 9,5 procent w tym roku.
Wzrost cen, a więc inflację, odczuwają zasadniczo wszyscy obywatele danego kraju, jednak każdorazowo, gdy mówimy o średniej inflacji, nie każda osoba będzie odczuwać ją podobnie. Niektóre produkty i usługi drożeją bowiem znacznie szybciej od innych, a więc odczucia inflacyjne mogą zależeć m.in. od sposobu życia, spędzania wolnego czasu, usług, z których korzystamy, czy nawet pracy, którą wykonujemy.
Czym jest tarcza antyinflacyjna?
Tarcza antyinflacyjna to odpowiedź rządu Polski na galopujące wzrosty cen w ostatnim czasie. Zgodnie z prognozami partii rządzącej, pierwsze działania osłonowe docelowo obniżyć miały inflację o 1-1,5 procent, jednak realnych efektów jeszcze nie udało się zmierzyć.
W pierwszej wersji tarczy antyinflacyjnej rząd postawił m.in. na obniżeniu akcyzy na paliwa na okres 5 miesięcy, obniżeniu podatku VAT na energię elektryczną z 23 do 5 procent w okresie od stycznia do 31 marca 2022 roku, obniżenie podatku VAT na gaz ziemny z 23 procent do 8 procent, także w okresie od stycznia do marca 2022 r. czy zniesienie akcyzy na energię elektryczną.
Prócz tego, w tarczy antyinflacyjnej 1.0 rząd zdecydował się na wprowadzenie dodatku osłonowego dla milionów Polaków oraz oszczędności w administracji publicznej, które polegać miały na “nietworzeniu nowych miejsc pracy” w sektorze publicznym.
Druga wersja tarczy antyinflacyjnej pojawiła się już po kilku tygodniach, a jej założenia miały być swoistym uzupełnieniem poprzedniczki. Wniosły m.in.:
- Obniżkę podatku VAT na paliwa z 23 na 8 proc.
- Obniżkę podatku VAT na żywność do 0 proc.
- Obniżkę podatku VAT na gaz do 0 proc.
- Obniżkę podatku na nawozy do 0 proc.
- Obniżkę podatku VAT na prąd i ciepło do 5 proc
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że rządzący zdecydowali się na wprowadzenie obniżki podatków m.in. na żywność bez czekania na zgodę Komisji Europejskiej, której realnie do dnia publikacji tego artykułu jeszcze nie Polska nie uzyskała.
Od kiedy zerowy VAT na żywność?
Zerowy VAT na żywność, jak i wszystkie zmiany, które wprowadza tarcza antyinflacyjna 2.0 wejść w życie ma od 1 lutego 2022 roku. Zaraz za ogłoszeniem obniżki podatku VAT na produkty spożywcze z 5 procent do zera, pojawiły się apele rządu do przedsiębiorców, aby ci obniżali ceny żywności o wartość ulgi podatkowej.
Do akcji włączył się również Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który rękami jego prezesa Tomasza Chróstnego nie tyle zaapelował, co pogroził, że w sklepach rozpoczną się kontrole cen, a firmy, które realnie nie obniżą cen produktów spożywczych, muszą liczyć się z konsekwencjami.
Zerowy VAT na żywność a Komisja Europejska
O zerowym VAT na żywność dość głośno zrobiło się po raz pierwszy, gdy rząd ogłaszał tarczę antyinflacyjną 1.0. Wtedy też politycy partii rządzącej przekonywali, że chcieli wprowadzić zerowy VAT na żywność, ale zgody na to nie wydała Komisja Europejska. Dość szybko okazało się jednak, że Polska nigdy nie wniosła o taką możliwość, co nieco skompromitowało przedstawicieli obozu władzy.
Rozmowy o obniżeniu podatku VAT na żywność przedstawiciele rządu rozpoczęli z Unią Europejską kilka tygodni później, a twarzą tarczy antyinflacyjnej 2.0 stała się właśnie obniżka podatku od towarów i usług na jedzenie. Co ciekawe, partia rządząca wprowadziła zerowy VAT na żywność bez czekania na zgodę KE.
Zerowy VAT na żywność do kiedy niższe ceny jedzenia?
Zerowy VAT na żywność obowiązywać ma przez 6 miesięcy od dnia wprowadzenia, czyli do 1 lipca 2022 roku. Objęte nim będą produkty spożywcze, których aktualna stawka VAT wynosi 5 procent. Rząd deklaruje jednak, że w przypadku utrzymywania się inflacji przez dłuższy okres, istnieje możliwość wydłużenia działania mechanizmów ochronnych ujętych w tarczy antyinflacyjnej, a więc także zerowego VAT na żywność.
Kontrole w sklepach, których dokonywać ma Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ruszyć mają już od pierwszego dnia wprowadzenia nowych stawek VAT.
Więcej o tarczy a antyinflacyjnej przeczytasz na stronach OKBR.pl