Odwrócona hipoteka może być świetnym rozwiązaniem dla osób, które potrzebują stałych, regularnych wpływów, jednak nie są w stanie podjąć już pracy zawodowej, np. z uwagi na swój wiek. Aby można było mówić o odwróconej hipotece, trzeba pamiętać jednak, że jest ona adresowana wyłącznie do posiadaczy prawa własności do nieruchomości.
Czym jest hipoteka?
Samo określenie odwrócona hipoteka niewiele może mówić, dlatego też warto w kilku słowach o niej dziś napisać. Generalnie gdy mówimy o samej hipotece to zwykle mamy do czynienia z zabezpieczeniem na nieruchomości, np. w przypadku kredytów mieszkaniowych czy coraz popularniejszych pożyczkach hipotecznych. Hipoteka sama w sobie może być zatem określeniem, które dotyczy jako takiego zabezpieczenia pewnych wierzytelności.
W przypadku kredytu hipotecznego, a więc kredytu mieszkaniowego, którego zabezpieczeniem jest finansowana nieruchomość, wierzycielem hipotecznym jest co do zasady bank lub inna instytucja finansująca. Z wierzycielem hipotecznym możemy mieć do czynienia także w przypadku zabezpieczenia na posiadanej nieruchomości, np. przez organ administracji publicznej. Jeśli przestaniemy spłacać ciążące na nas zobowiązanie, w prosty sposób urząd może dokonać zajęcia nieruchomości. Następnie ją sprzeda i odzyska w ten sposób swoje pieniądze.
Hipoteka jest zatem niczym innym, jak swoistym zabezpieczeniem wierzytelności, którą musi spłacić właściciel danej nieruchomości.
Czym jest odwrócona hipoteka?
Na pierwszy rzut oka termin odwrócona hipoteka powinien być “odwrotnością hipoteki”, jednak nie do końca jest to prawda. Ciężko bowiem wyobrazić sobie coś takiego, jak “odwrócone zabezpieczenie”, chociaż faktycznie wiele jest w tym prawdy, o czym poniżej.
Odwrócona hipoteka polega na tym, że osoba posiadająca nieruchomość, może zawrzeć np. z bankiem umowę, na podstawie której instytucja zobowiąże się do wypłacania co miesiąc określonej kwoty, w zamian za finalne przejęcie prawa własności do domu lub mieszkania. Co to oznacza? Tylko tyle, że realnie sprzedajemy bankowi mieszkanie, tyle tylko, że w ratach, które będą wypłacane nam dożywotnio. Prawo do nieruchomości bank lub inna instytucja otrzyma dopiero po śmierci właściciela mieszkania.
Do kogo adresowana jest odwrócona hipoteka?
Odwrócona hipoteka kierowana jest przede wszystkim do osób starszych, które posiadają wyłączne prawo do jakiejś nieruchomości, ale brakuje im na zaspokojenie codziennych potrzeb życiowych. Można uznać to zatem za swego rodzaju wsparcie, które senior będzie otrzymywał w zamian za przeniesienie po jego śmierci prawa do nieruchomości np. na bank.
Warto podkreślić, że odwrócona hipoteka ma realny sens wtedy, gdy posiadamy mieszkanie, dom, działkę lub inną nieruchomość, jednak nie mamy komu jej zostawić. Taka nieruchomość po śmierci właściciela i jednoczesnym braku spadkobierców przechodzi bowiem na własność Skarbu Państwa. Senior nie ma z tego zupełnie nic. Dzięki odwróconej hipotece, czyli comiesięcznym wpływom od banku czy innej instytucji, z którą zawrze umowę, może przeznaczać otrzymywane środki na dowolny cel.
Ile można otrzymać w ramach odwróconej hipoteki?
To, jakiej wysokości miesięcznych wpłat można oczekiwać w ramach odwróconej hipoteki, zależy od kilku czynników. Będą to m.in. sama wartość nieruchomości, a także wiek właściciela mieszkania, domu, działki. Jak nie trudno się domyślić, im wyższa jest wartość danej nieruchomości, tym większe będą comiesięczne wpływy. Podobnie jest z wiekiem, który wpływa przecież na ilość “rat”, które bank musi wypłacić. Im starsza osoba, tym krótszy jest szacowany czas życia, co przekłada się bezpośrednio na wysokość miesięcznych wpływów.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że żadna instytucja nie zobowiąże się do zwarcia umowy o odwróconą hipotekę na 100 procent wartości mieszkania. Zwykle można liczyć na 50-70 procent, co może powodować, że dla wielu osób jest to zwyczajnie nieatrakcyjne.
Realna wysokość miesięcznych wpływów na rachunek seniora / właściciela nieruchomości, który zdecyduje się na odwróconą hipotekę, waha się zatem od kilkuset do nawet kilku tysięcy złotych.
Odwrócona hipoteka a zdolność kredytowa
Skoro odwrócona hipoteka jest produktem oferowanym przez banki, wiele osób może zadawać sobie pytanie, czy aby z niej skorzystać, trzeba wykazywać się zdolnością kredytową. Odpowiedź na to pytanie jest jedna. Nie, do skorzystania z odwróconej hipoteki, nie trzeba posiadać zdolności kredytowej.
Należy pamiętać jedynie o tym, że mieszkanie, dom, działka lub inna nieruchomość, która będzie przedmiotem umowy, nie może być zadłużona, chociaż wiele instytucji decyduje się na spłatę tych długów, co wpłynie jednocześnie na zmniejszenie finansowania, które otrzymamy.
Senior rozważający skorzystanie z odwróconej hipoteki musi mieć do niej pełnię praw, a ona sama nie może być przedmiotem zajęcia komorniczego. Nie może być na niej także ustanowiona hipoteka, na rzecz innego wierzyciela, np. banku czy urzędu skarbowego.
Jak widać, odwrócona hipoteka może być świetnym rozwiązaniem dla osób, które potrzebują stałych comiesięcznych wpływów, a posiadanej przez siebie nieruchomości nie mają komu zapisać. Pieniądze otrzymywane co miesiąc, można przeznaczyć na dowolny cel, a mieszkanie czy dom pozostaje naszą własnością do ostatnich dni.
